Są urocze i pełne temperamentu. Rasy psów małych wybierane są często przez osoby mieszkające w miastach i dysponujące niewielkim metrażem, ale chcące mieć w domu małego przyjaciela. I rzeczywiście, jest to dobre rozwiązanie, bo małe psy dobrze sobie radzą nawet w bardzo małych mieszkaniach. O ile nie zapomnisz, że małe rasy mają podobne potrzeby potrzeby jak średnie i duże psy.
Czy mały pies jest dla Ciebie?
Rasy psów małych – co warto o nich wiedzieć?
Jaka rasa do mieszkania?
Małe rasy psów mają różną osobowość, różne zapotrzebowanie na aktywność i podejście do pielęgnacji.
Nie ma uniwersalnej wskazówki, jaka mała rasa jest najlepsza do małego mieszkania. Wszystko zależy od indywidualnych preferencji i oczekiwań, od trybu naszego życia, ale także i od cech i skłonności rasy, którą wybraliśmy.
Jeżeli mieszkamy na piętrze bez windy, nie kupujmy jamnika. Z uwagi na specyficzną budowę ciała i skłonności do kontuzji kręgosłupa nie może on chodzić po schodach. Oprócz tego jest to pies myśliwski i potrzebuje sporo ruchu, jest też uparciuchem.
Maltańczyk, podobnie jak yorkshire terier, to pies bardzo delikatny. A w dodatku obie rasy są szczekliwe i przy tym głośne…
Szczególnej uwagi i opieki wymaga nagi chiński grzywacz. Ze względu na brak sierści na większym obszarze ciała trzeba go chronić, tak przed mrozami, jak i silnym słońcem.
Jeśli wśród domowników są małe dzieci warto wziąć pod uwagę takie rasy małych psów jak shih-tzu i west highland white terier.
Spacer z małym psem
Rasy małe, podobnie jak duże, potrzebują codziennych spacerów. W mieście warto pamiętać o smyczy. Dotyczy to szczególnie małych ras, narażonych na kradzież, atak innego (większego) psa albo, co dotyczy wszystkich psów, na śmierć pod kołami samochodu.
Nawet najlepiej ułożony pies, poczuwszy grzejącą się sukę, może niepostrzeżenie się od nas oddalić i pójść za głosem natury. Pies rasy myśliwskiej, jak wspomniany jamnik czy Jack Russell terier, może pobiec za kotem lub ptakiem.
W miastach istnieje też niebezpieczeństwo, że nasz pies połknie coś bardzo szkodliwego albo niebezpiecznego, np. trutkę na szczury. Zwolnić psa ze smyczy można tylko z dala od ruchliwej ulicy, a najlepiej pojechać z nim za miasto.
Jeżeli kupiliśmy młodziutkie szczenię, nie wyprowadzamy go na spacery przed zakończeniem cyklu szczepień. Do tego czasu uczymy pieska załatwiać potrzeby na matę, którą rozkładamy w jednym, specjalnie do tego przeznaczonym miejscu i często zmieniamy.
Żywienie
Małe rasy nie potrzebują dużych ilości jedzenia. Najlepiej podawać im gotową karmę dobrej marki, produkującą karmy dla psów małych ras (do 10 kg). Małe szczenię karmimy 4-5 razy dziennie, dorosłe psy dwa razy.
Błędem jest stałe uzupełnianie miski karmą! Posiłki podajemy o określonych, stale tych samych porach dnia. Jeżeli pies nie zje wszystkiego w ciągu 10 minut zabieramy miskę i podajemy dopiero następny posiłek o ustalonej porze. Nasz pupil powinien mieć stały dostęp jedynie do miski z wodą.
Osobiście jestem zwolenniczką gotowych karm, są one zbilansowane pod względem składników odżywczych i nie wymagają suplementacji. Można podawać karmę zarówno suchą, jak i mokrą (puszki, saszetki). Psy można oczywiście karmić naturalnie, mięsem wołowym, drobiowym z ryżem, makaronem i warzywami. Trzeba jednak wówczas stosować dodatki wapniowe, mineralne i witaminy. Suplementy psiej diety są dostępne w sklepach zoologicznych i w gabinetach weterynaryjnych. Zalecam ich kupowanie właśnie u lekarza weterynarii, który precyzyjnie ustali dawkowanie. Należy uważać, żeby któregoś z preparatów nie przedawkować, o co nietrudno w przypadku psa małej rasy.
Spanie
Każdy pies potrzebuje legowiska, które jest wyłącznie dla niego. Jednak teoria swoje, a życie swoje. Powszechnie wiadomo, że większość małych psów śpi w łóżku ze swoim właścicielem. Nie widzę w tym nic niewłaściwego, sama śpię ze swoimi psami. Niektórzy nie wyobrażają sobie spania bez małej, żywej „przytulanki”, zresztą z wzajemnością. Niemniej, pies powinien mieć legowisko, żeby spać na nim np. w ciągu dnia, kiedy my jesteśmy w pracy.
Wśród małych ras sporo jest brachycefalicznych. Brachycefalia oznacza skróconą i spłaszczoną kufę. Takimi rasami są np. buldog francuski, pekińczyk, mops czy shih-tzu. W związku z taką budową czaszki, a przez to i górnych dróg oddechowych, często obserwuje się u nich sapanie i chrapanie przez sen. Objawy te mogą się nasilać z wiekiem.
Zdrowie
Małe rasy są na ogół długowieczne. Jednak wśród nich zdarzają się takie, które mają genetyczne predyspozycje do niektórych schorzeń.
U yorkshire terierów występuje skłonność do zapadnięcia tchawicy, zwichnięcia rzepki lub podwichnięcie szczytowo-obrotowe (nieprawidłowe wzajemne położenie kręgów szyjnych – pierwszego i drugiego).
Boston teriery dotyka wrodzone zwichnięcie łokcia, rozszczep podniebienia, przerost odźwiernika, głuchota i wodogłowie wrodzone, wady oczu. U psów rasy chihuahua zdarza się niezarośnięte ciemiączko.
To tylko niektóre przykłady. Oczywiście występowanie tych schorzeń nie jest regułą, ale właśnie ze względu na możliwość ich wystąpienia tak ważne jest, abyśmy kupili szczenię z dobrej hodowli, zrzeszonej w Związku Kynologicznym w Polsce.
Naszą powinnością wobec psiaka jest poddawanie go okresowym szczepieniom. Przeciwko wściekliźnie szczepimy obowiązkowo corocznie, natomiast przeciwko innym chorobom zakaźnym, po zakończeniu cyklu szczepień w wieku szczenięcym, powtarzamy szczepienie szczepionką skojarzoną po roku, a następnie co dwa lata.
Dlaczego ZKwP?
We wzorcach poszczególnych ras wymienione są wady dyskwalifikujące psa/sukę jako zwierzę hodowlane, natomiast Regulamin Hodowli Psów Rasowych ZKwP określa warunki przyznania uprawnień hodowlanych. Oczywiście posiadanie zwierzęcia rodowodowego nie obliguje właściciela ani do jego wystawiania, ani do rozmnażania, są też wady dyskwalifikujące, które nie przeszkadzają psu w życiu codziennym (np. wady ogona). Hodowcy na ogół sprzedają takie szczenięta po niższej cenie.
Uwaga: metryki otrzymują WSZYSTKIE odchowane szczenięta z miotu, niezależnie od ich liczby czy posiadanych wad. Dlatego jeżeli usłyszymy od hodowcy, że psiak nie ma metryki, bo jest „siódmy w miocie” albo ma taką lub inną wadę – uciekajmy. Jest to próba oszustwa! Żaden hodowca zrzeszony w ZKwP tak nie postąpi, grozi to relegowaniem ze Związku.
Małe rasy psów ozdobnych
Spośród małych ras psów zawrotną karierę robi chihuahua. Występuje w dwóch odmianach – krótko- i długowłosej. Długowłosa jest bardziej wymagająca pod względem pielęgnacji, trzeba ją często szczotkować. Jest to najmniejsza z ras, dość łatwa w utrzymaniu i niewybredna, nie wymaga także długich spacerów.
Shih-tzu jest również bardzo popularną małą rasą. Jest to stara rasa tybetańska. Ma wesołe, bardzo przyjazne usposobienie i nadaje się do domu, gdzie są dzieci. Jest bystrym obserwatorem otoczenia, wesołym, ale też pieszczochem. Podobnie jak yorki, wystawowe shih-tzu wymagają starannej pielęgnacji włosa, który zwykle po zakończeniu kariery jest obcinany.
Coraz bardziej popularny staje się buldog francuski. Jest to mały piesek, pełen temperamentu, czujny – doskonale się sprawdza jako stróż w mieszkaniu, chętny do zabawy i towarzyski. Może być przyjacielem osoby starszej i samotnej, ale także dużej rodziny. Ma dobry stosunek do dzieci.
Mops jest małą rasą wywodzącą się z Chin. Mimo masywnej i przysadzistej budowy, jest pełen temperamentu. Jest bardzo towarzyski i kochający wszystkich domowników. Niemniej, jest to „pies jednego pana”. Spośród całej rodziny wybiera sobie przewodnika i obdarza go szczególnym uczuciem. Jest psem cierpliwym, dlatego może mieszkać w domu z małymi dziećmi, które jednak trzeba nauczyć właściwego obchodzenia się z psem. Co ciekawe, sporo mopsów lubi wodę i pływanie; mimo to należy im umiejętnie dawkować wysiłek z uwagi na brachycefalię.
Yorkshire terier jest małym psem o silnym instynkcie terytorialnym i cechach myśliwego – wszak jest terierem. Wystawowe yorki wymagają szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych; muszą mieć długi włos, który pomiędzy wystawami nawijany jest na papiloty, aby nie uległ sfilcowaniu. Na ogół po zakończeniu kariery wystawowej yorka właściciele obcinają włos, a wówczas wystarczy regularne przycinanie i czesanie.
Amatorom yorków należy się też informacja, że nie istnieje rasa „york miniaturowy”, które to określenie spotyka się dość często w ogłoszeniach o sprzedaży szczeniąt. Yorkshire terier jest jedną rasą, a poszczególne osobniki oczywiście mogą się różnić wielkością. Jest ona określona przez wzorzec rasy.
Mimo że maleńki i ma wygląd maskotki, york jest stuprocentowym terierem. Ma silny i niezależny charakter, dlatego niepostrzeżenie może wejść właścicielowi na głowę. Nadaje się dla starszych dzieci, za małymi raczej nie przepada.
Jamnik to nie rasa, a grupa ras. Jest ich dziewięć – trzy wielkości i trzy odmiany włosa. Jamnik standardowy powinien ważyć do 9 kg (choć często waży dużo więcej), miniaturowy do 5 kg, króliczy do 4 kg. Ważny jest też obwód klatki piersiowej, który u jamnika miniaturowego nie może przekraczać 35 cm, a u króliczego 30 cm. Wszystkie wielkości występują w odmianie krótkowłosej, długowłosej i szorstkowłosej. Ta ostatnia wymaga pielęgnacji sierści – regularnego wyskubywania martwego włosa (nie linieje) i trymowania.
Największą pasję łowiecką mają szorstkowłose standardowe; ma je wielu myśliwych. Najmniejszą wykazują długowłose, średnią – krótkowłose. Wszystkie są ogromnymi indywidualistami, bardzo inteligentnymi, ale wymagającymi sporo cierpliwości w układaniu. Nie zawsze umieją porozumieć się z dziećmi.
Mały pasterz czyli lancashire heeler to mała rasa, zupełnie u nas nieznana, a z pewnością wartą rozpropagowania. Zaliczana jest do grupy ras pasterskich, gdyż niegdyś była wykorzystywana do zaganiania owiec i bydła. W domu spokojny i zrównoważony, na powietrzu wykazuje niespożytą energię. Chętnie poddaje się układaniu, wymagają jednak konsekwencji właściciela, inaczej „wejdą na głowę”. Jest przyjazny wobec dzieci. W Polsce jest zaledwie kilka osobników.
Systematyka ras
Międzynarodowa Federacja Kynologiczna, której członkiem jest Związek Kynologiczny w Polsce, rozróżnia około 350 ras. Są one ujęte w dziesięciu grupach:
- Owczarki i inne psy pasterskie, z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła
- Pinczery i sznaucery, molosy, szwajcarskie psy górskie i do bydła
- Teriery
- Jamniki
- Szpice i psy w typie pierwotnym
- Psy gończe i rasy pokrewne
- Wyżły
- Aportery, płochacze i psy dowodne
- Psy ozdobne i do towarzystwa
- Charty
Najwięcej psów małych ras jest w grupie 9, ale w większości z nich można znaleźć rasę nadającą się do małego mieszkania. Będą one sukcesywnie omawiane.